Stulti autem malorum memoria torquentur, sapientes bona praeterita grata recordatione renovata delectant. Ad quorum et cognitionem et usum iam corroborati natura ipsa praeeunte deducimur. Quod autem meum munus dicis non equidem recuso, sed te adiungo socium. Quid enim mihi potest esse optatius quam cum Catone, omnium virtutum auctore, de virtutibus disputare? Quae iam oratio non a philosopho aliquo, sed a censore opprimenda est. Fatebuntur Stoici haec omnia dicta esse praeclare, neque eam causam Zenoni desciscendi fuisse. Itaque haec cum illis est dissensio, cum Peripateticis nulla sane. Audeo dicere, inquit.
Quid est, quod ab ea absolvi et perfici debeat? Ille vero, si insipiens-quo certe, quoniam tyrannus -, numquam beatus; Sit sane ista voluptas. Nam illud vehementer repugnat, eundem beatum esse et multis malis oppressum. Itaque eos id agere, ut a se dolores, morbos, debilitates repellant. Qui est in parvis malis. His enim rebus detractis negat se reperire in asotorum vita quod reprehendat. Num igitur eum postea censes anxio animo aut sollicito fuisse? Non est enim vitium in oratione solum, sed etiam in moribus. Quam ob rem tandem, inquit, non satisfacit? Utinam quidem dicerent alium alio beatiorem! Iam ruinas videres.
Quid ergo attinet gloriose loqui, nisi constanter loquare? Sin autem eos non probabat, quid attinuit cum iis, quibuscum re concinebat, verbis discrepare? Hoc Hieronymus summum bonum esse dixit. Peccata paria. Amicitiam autem adhibendam esse censent, quia sit ex eo genere, quae prosunt.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ergo instituto veterum, quo etiam Stoici utuntur, hinc capiamus exordium. Aliter enim nosmet ipsos nosse non possumus. Sed nimis multa. Duo Reges: constructio interrete. Vide, ne etiam menses! nisi forte eum dicis, qui, simul atque arripuit, interficit. Modo etiam paulum ad dexteram de via declinavi, ut ad Pericli sepulcrum accederem. Traditur, inquit, ab Epicuro ratio neglegendi
doloris.
At quicum ioca seria, ut dicitur, quicum arcana, quicum occulta omnia? Quid sequatur, quid repugnet, vident. Quid, cum fictas fabulas, e quibus utilitas nulla elici potest, cum voluptate legimus?
Nonne videmus quanta perturbatio rerum omnium consequatur, quanta confusio? Sin dicit obscurari quaedam nec apparere, quia valde parva sint, nos quoque concedimus; Quod cum accidisset ut alter alterum necopinato videremus, surrexit statim. O magnam vim ingenii causamque iustam, cur nova existeret disciplina! Perge porro. Quid ad utilitatem tantae pecuniae? Possumusne ergo in vita summum bonum dicere, cum id ne in cena quidem posse videamur? Quod quidem iam fit etiam in Academia. Sed finge non solum callidum eum, qui aliquid improbe faciat, verum etiam praepotentem, ut M. Cur igitur, inquam, res tam dissimiles eodem nomine appellas? Est, ut dicis, inquam.
Roges enim Aristonem, bonane ei videantur haec: vacuitas doloris, divitiae, valitudo; Si quae forte-possumus. Equidem etiam Epicurum, in physicis quidem, Democriteum puto. Non quam nostram quidem, inquit Pomponius iocans; Apparet statim, quae sint officia, quae actiones. Quae qui non vident, nihil umquam magnum ac cognitione dignum amaverunt. Verum hoc idem saepe faciamus. Nunc de hominis summo bono quaeritur;
Quo plebiscito decreta a senatu est consuli quaestio Cn. Ne in odium veniam, si amicum destitero tueri. Virtutis, magnitudinis animi, patientiae, fortitudinis fomentis dolor mitigari solet. Quid, cum fictas fabulas, e quibus utilitas nulla elici potest, cum voluptate legimus? Satisne ergo pudori consulat, si quis sine teste libidini pareat? Hi curatione adhibita levantur in dies, valet alter plus cotidie, alter videt. Quamquam id quidem licebit iis existimare, qui legerint. Quae fere omnia appellantur uno ingenii nomine, easque virtutes qui habent, ingeniosi vocantur. Vide igitur ne non debeas verbis nostris uti, sententiis tuis.
Quaero igitur, quo modo hae tantae
commendationes a natura profectae subito a sapientia relictae sint.
Nihilo beatiorem esse Metellum quam Regulum. Nunc omni virtuti vitium contrario nomine opponitur. Non est enim vitium in oratione solum, sed etiam in moribus. Itaque e contrario moderati aequabilesque habitus, affectiones ususque corporis apti esse ad naturam videntur. Non minor, inquit, voluptas percipitur ex vilissimis rebus quam ex pretiosissimis. Conferam tecum, quam cuique verso rem subicias; Duae sunt enim res quoque, ne tu verba solum putes.